Tips en adviezen

Zwangerschap is een periode van grote lichamelijke en emotionele veranderingen. Elke vrouw ervaart deze anders. Sommigen voelen zich negen maanden lang beter dan ooit. Anderen hebben klachten. De mogelijke zwangerschapsklachten verschillen bij iedere vrouw en bij elke zwangerschap. De ene vrouw kan haar werk voortzetten tot vier of zes weken voor de uitgerekende datum, de andere zal al eerder haar werkzaamheden moeten aanpassen in verband met klachten.

Bijna altijd geeft je lichaam de goede signalen af. Luister goed hiernaar. Soms dwingt je lijf je al je in de zwangerschap aan te passen van een hectisch leven naar een wat rustiger bestaan. Ook in emotioneel opzicht verandert er veel. Voor de meeste vrouwen en hun partners is een zwangerschap een blijde gebeurtenis. Soms zijn er ook zorgen over de relatie, werk, geld, het verloop van de zwangerschap of andere zaken. Over het algemeen kun je, als je zwanger bent, alles blijven doen, wat je ook deed voor je zwanger was, zoals werk, sport, seks en autorijden. Het is belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt, naar je lichaam luistert en de onderstaande adviezen opvolgt.

Werk

Bepaalde werkomstandigheden kunnen risico’s voor de zwangerschap met zich meebrengen. Daarom zijn er verschillende regelingen voor zwangere en pas bevallen werkneemsters. Ze zijn onder andere vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet en het Besluit zwangere werkneemsters. Voor alle wettelijke regelingen omtrent werken in de zwangerschap en later borstvoeding geven op het werk, verwijzen wij je naar de brochure “Als je een baan hebt en je wordt zwanger”, uitgegeven door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Werk waarin je wordt blootgesteld aan trillingen (vrachtauto’s, landbouwmachines), ioniserende straling (straling van radioactieve stoffen), chemische stoffen of infectierisico’s is niet bevorderlijk voor de gezondheid tijdens je zwangerschap. Dit geldt ook voor fysiek zwaar werk, zoals veelvuldig tillen, trekken, duwen of dragen. Als je met zulke werkomstandigheden te maken hebt, overleg dan met je werkgever. Deze moet het werk aanpassen en je eventueel ander werk aanbieden. Je kunt ook overleggen met de bedrijfsarts (Arbo-dienst) of inlichtingen vragen bij de arbeidsinspectie. Het kan ook zijn dat je werkgever je een (vrijwillig) preventief consult aanbiedt bij de bedrijfsarts. De bedrijfsarts kan je arbeidsgebonden risico’s in kaart brengen en de werkgever hierover adviseren. Uiteraard kun je hierover ook altijd contact opnemen met ons.

Als je in nacht- of ploegendienst werkt, kun je aan je werkgever vragen om je werk- en rusttijden tijdens de zwangerschap aan te passen. Een zwangere heeft recht op extra pauzes en is in principe niet verplicht om te werken in een nachtdienst of om over te werken.

Deze regels gelden ook voor de eerste zes maanden na de bevalling. Als het niet mogelijk is door aanpassingen je werk gezond en veilig uit te voeren, moet je werkgever je tijdelijk ander werk aanbieden.

FNV heeft een app waarin je gemakkelijk allerlei adviezen rondom zwangerschap en werk kunt vinden. Je kunt deze gratis downloaden via: https://www.fnv.nl/werk-inkomen/zwanger-ouderschap/app-werk-zwangerschap.

Sport

Voor sporten geldt: doe wat je altijd deed, maar verminder of stop wanneer je merkt dat het klachten geeft of wanneer het je meer vermoeit dan normaal. Probeer ook liever niet meer inspanning te leveren dan voor je zwangerschap. Zorg bovendien dat je voldoende vocht binnen krijgt. Zwemmen, fietsen en fitness zijn sporten die je heel goed tot het einde van de zwangerschap kunt beoefenen. Sporten zoals hockey, waarbij je risico loopt om iets tegen je buik aan te krijgen, of sporten waarbij je gemakkelijk met andere mensen botst of kunt vallen, zijn minder verstandig. Duiken met perslucht (of andere gasmengsels zoals nitrox) mag tijdens de zwangerschap niet; tijdens de zwangerschap is de vrouw extra gevoelig voor decompressieziekte.

Intimiteit en seksualiteit

De beleving van intimiteit en seksualiteit tijdens de zwangerschap wisselt per persoon en per zwangerschap. Bij een normaal verlopende zwangerschap zijn er geen geboden of verboden ten aanzien van seks.
Geslachtsgemeenschap kan geen miskraam of beschadiging van je kind veroorzaken. Via de website van het Kenniscentrum Seksualiteit kun je de folder “Zwanger en Vrijen” downloaden (gratis) of bestellen (€ 0,50) > http://shop.rutgerswpf.nl/

Problemen en vragen hierover tijdens de zwangerschap kun je altijd met ons bespreken. Dit geldt ook voor eerdere vervelende seksuele ervaringen of moeite hebben met een inwendig onderzoek. Als je dit aangeeft, kunnen wij er ook bij je bevalling rekening mee houden.

Vakanties en (verre) reizen

Als je zwanger bent, kun je in veel gevallen gerust op reis gaan. Zorg ervoor, dat je altijd je medische gegevens, over deze zwangerschap, bij je hebt (onze envelop met inhoud).

Als je van plan bent om naar verre landen te gaan, neem dan contact op met je huisarts of GGD voor een reizigersadvies. Doorgaans wordt aangeraden een reisbestemming te kiezen waar goede medische zorg aanwezig is, mochten zich onverhoopt complicaties voordoen. In verre landen is dit niet altijd het geval. Bovendien kun je onder primitieve omstandigheden wat gemakkelijker een infectieziekte oplopen die gepaard gaat met bijvoorbeeld hoge koorts of diarree.

Tegen vliegreizen bestaat uit medisch oogpunt geen bezwaar voor moeder en kind. Vliegmaatschappijen willen meestal geen zwangere vrouwen na 32-34 weken zwangerschapsduur vervoeren, omdat ze geen bevallingen in de lucht willen riskeren. Neem als je gaat vliegen altijd een zwangerschapsverklaring mee waarin staat wanneer je bent uitgerekend.

Verblijf op grote hoogte wordt ontraden. Door de afnemende zuurstofspanning van de lucht is er minder zuurstof beschikbaar. Het advies is om niet langdurig hoger dan 2000 meter te verblijven.

Sauna en zonnebank

Of een hoge omgevingstemperatuur tijdens de zwangerschap kwaad kan, is niet bekend. Mogelijk is het verstandig de eerste 3 maanden van je zwangerschap langdurig hete baden, saunabezoek of zonnebank te vermijden. Ga niet langer dan 10 minuten in de sauna, koel goed af en stop als het niet normaal voelt. De zonnebank kan een zwangerschapsmasker (een bruine verkleuring van de gezichtshuid) veroorzaken of verergeren. Dit kan ook gebeuren door zonnen.

Gevaarlijke stoffen

Van veel chemische stoffen is niet bekend of het schadelijk is in de zwangerschap. Maar het is beter om er niet mee in aanraking te komen. Probeer in je zwangerschap zo veel mogelijk contact met de volgende stoffen te vermijden: verf op terpentinebasis, ongediertebestrijdingsmiddelen en chemicaliën (zoals foto-ontwikkelvloeistoffen). Van haarverf zijn tot nu toe geen schadelijke effecten bekend. Is een röntgenonderzoek tijdens je zwangerschap noodzakelijk, vermeld dan duidelijk dat je zwanger bent. Soms kan het onderzoek uitgesteld worden tot na je bevalling. Vaak kan je baarmoeder afgeschermd worden. Je kind krijgt dan zo weinig mogelijk straling. Van beeldschermen en magnetrons is geen schadelijke invloed aangetoond.

Kinderziekten

Heeft iemand in je omgeving een kinderziekte die samen gaat met vlekjes op de huid, zoals waterpokken, rode hond of de vijfde ziekte? Of ben je in contact geweest met iemand die een andere besmettelijke ziekte heeft? Neem dan contact op met ons of met je huisarts. Soms kunnen besmettelijke ziekten gevolgen hebben voor je ongeboren kind, als je deze doormaakt tijdens de zwangerschap. Bij het bloedonderzoek in het begin van je zwangerschap hebben we alvast gekeken of je immuun bent voor rode hond, een zeer gevaarlijke kinderziekte voor je ongeboren kind.

Katten

Bij het verschonen van de kattenbak en het werken in de tuin is het belangrijk handschoenen te dragen. In uitwerpselen van (vooral jonge) katten komt een parasiet voor die toxoplasmose kan veroorzaken. Toxoplasmose kan schadelijk zijn voor je ongeboren kind. Ben je er toch met kattenuitwerpselen in aanraking gekomen, was dan je handen goed met water en zeep.